Je hebt twee soorten stress. Acute stress (als er onmiddellijk gevaar dreigt) is kort, gezond en je kunt er zelfs sterker door worden. Chronische stress is in alle opzichten ongezond. Het veroorzaakt of verergert vele kwalen en ziekten. 

Gelukshormonen en neurotranssmitters spelen een grote rol bij stress, angst, vermoeidheid en depressie. Als je teveel stress ervaart gaat de prioriteit naar de stressreactie en wordt de aanmaak van gelukshormonen ondermijnd. Gelukshormonen bepalen in belangrijke mate hoe we ons voelen. De belangrijkste gelukshormonen zijn, Dopamine, Acetylcholine, Gaba, Serotonine. Belangrijk om te weten is dat de gelukshormonen voor een groot deel afhankelijk zijn van de voeding die je tot je neemt. Vooral eiwitten zijn belangrijk. Als je al langere tijd teveel van jezelf vraagt, je vult de goede voedingsstoffen niet goed aan, en je beweegt te weinig, krijg je uiteindelijk tekorten. Je gaat je minder gelukkig voelen, je laadt niet meer op tijdens je vrije dagen, je bent prikkelbaar, je voelt je erg vermoeid, je kan je angstig voelen of paniekaanvallen krijgen. Als je te lang chronische stress houdt kan het zijn dat je in een burn-out terecht komt. Je lichaam zegt dan stop, ik ben helemaal op.

 

Hieronder vind je meerdere signalen die je kunt hebben als je te veel stress ervaart. 

Enkele lichamelijke klachten:

  • Vaak erg moe
  • Slecht in- of doorslapen.
  • Hartkloppingen
  • Hoge bloeddruk
  • Spierpijn of erg stijve spieren
  • Eczeem
  • Veel hoofdpijn.
  • Niet lekker in je vel zitten
  • Etc...

Enkele emotionele klachten:

  • Emotioneel
  • Gespannen (opgejaagd gevoel)
  • Woede-uitbarstingen
  • Ontevreden niet meer kunnen genieten
  • Futloos
  • Onzeker
  • Schuldgevoelens
  • Etc......

Enkele mentale klachten:

  • Concentratieproblemen
  • Geheugenverlies
  • Piekeren 
  • Angstgedachten
  • Overgevoelig
  • Constant aanstaan
  • Onhandiger worden
  • Besluiteloosheid
  • Etc....

De effecten van stress op je gezondheid

  • Slecht voor het hart- en vaatstelsel (hoge bloeddruk, schadelijk voor tal van je organen).
  • Slecht voor je huid. Je kunt er bijvoorbeeld, eczeem, uitslag, allergische bulten of zwellingen van krijgen. 
  • Slecht voor je spijsvertering, je kan diarree krijgen, misselijk zijn, de samentrekkende slokdarm kan een druk op de borst veroorzaken, zuurbrand. 
  • Negatief effect voor je nieren, die gaan hormonen afscheiden die slecht zijn voor je bloeddruk, en vasthouden van vocht. 
  • Negatief effect op je bewegingsapparaat, je kunt spierpijn krijgen of je spieren voelen stijf aan. De pijn kan zo erg worden dat je er ook slecht van kan gaan slapen. 
  • Verhoogd risico op diabetes 2. 
  • Je eisprong en dan ook je menstruatie kunnen uitblijven. 
  • Je schildklier kan erover actief van worden waardoor je er een opgejaagd gevoel van krijgt. 
  • Het heeft invloed op je zenuwstelsel, dat uit zich in overprikkeld, slaapstoornissen, concentratieproblemen, vergeetachtigheid, duizelingen, oorsuizen (tinnitus) en hoofdpijn. 

 

Je kan je wel voorstellen dat stress slecht is voor je gezondheid. En dus des te belangrijker om je stress te gaan verlagen of er voor te zorgen dat je beter met de stresssituatie om kan gaan. 

Als je langere tijd stress ervaart kan dit uiteindelijk overgaan in een burn-out. Bij een echte burn-out is er sprake van een complete meltdown van je hormoonhuishouding, die niet alleen een scala aan lichamelijke klachten veroorzaakt maar waardoor je ook psychisch volkomen uit het veld wordt geslagen. Dit alles kan ook weer veroorzaakt worden door, te hard werken, ongezond eten, te weinig rust pakken en onvoldoende beweging. Een burn-out is een eindpunt van een langdurig proces van jezelf uitputten, zowel geestelijk als lichamelijk. Het resultaat van jaren doorlopen met chronische stress , waar je je vaak niet eens bewust van bent. 

 

Fases op weg naar een burn-out:

  • Dwang om jezelf te bewijzen (ambitie)
  • Steeds harder je best doen, de lat hoog leggen, moeilijk loslaten, onmisbaar zijn
  • Je eigen behoefte verwaarlozen, en dat voor jezelf goed praten, geen tijd hebben voor gezond eten, bewegen, rusten etc. 
  • Verdringen van interne conflicten, je voelt ergens wel dat je niet goed bezig bent, maar daar luister je niet naar. Kort lontje, vergeetachtiger
  • Emotionele afstomping, vrienden, familie, werk of studie verliezen je aandacht 
  • Het ontkennen van opkomende problemen, het ligt allemaal niet aan jou, maar aan het werk, of je studie. Sociale problemen, opgekropte woede, bitterheid.
  • Terugtrekken, geen tijd meer hebben voor sociale contacten, privé of op werk, teveel drinken of drugs gebruiken.
  • Gedragsveranderingen, je gaat je anders gedragen, harder worden, je omgeving neemt het waar en gaat zich zorgen maken. 
  • Het contact met jezelf kwijtraken, geen idee meer hebben wat ook alweer goed voor je was, verder verwaarlozen van je gezondheid.
  • Innerlijke leegte, uitgeput, moedeloos, angst en paniek, een leeg gevoel van binnen wat vaak wordt opgevuld door overmatig te gaan eten en drinken of ander verslavingsgedrag. 
  • Depressieve gevoelens, uitgeput en somber voelen, nergens zin meer in hebben.
  • Burn-out de volledige geestelijke en lichamelijke instorting, totaal uitgeput zijn, zowel fysiek als psychisch. 

     

    Dit proces kan dus wel even duren, maar voor sommige mensen kan het ook snel aanvoelen, omdat ze toch al langer chronische stress ervaren dan zijzelf beseffen. 

     

    Zie hier onze Zelf sterk trajecten om stress te verminderen en om beter met stresssituaties om te gaan.