Allereerst, je bent niet zwak, jij bent waarschijnlijk een ontzettende doorzetter, je wilt alles perfect doen, en je zal niet zomaar opgeven. Hierdoor ga je eigenlijk veel verder dan dat je lichaam aankan, en is het mogelijk dat je lichaam geestelijk en lichamelijk uitgeput raakt, of misschien is dat op dit moment al zo. 

Ervaar jij op dit moment erg veel stress, heb jij het gevoel dat je misschien wel tegen een burn-out aanloopt of heb je op dit moment een burn-out en merk je dat je er zelf niet uit komt? Dan is coaching bij Zelf Sterk een hele goede keuze. 

Wij kunnen jou ondersteunen doormiddel van positieve motiverende coaching, maar ook beweging, personal training, voeding en supplementen. Rust, beweging en voeding zijn echt heel belangrijk als je veel stress ervaart of al in een burn-out zit. 

Een burn-out verschilt van mens tot mens. Een aanpak waarbij jij centraal staat is dus heel belangrijk. De ene burn-out is de andere niet namelijk. De ene uit zich meer lichamelijk, waarbij de ander meer mentale klachten heeft. 

 

Het verschil tussen kortdurende stress een langdurende stress

Acute stress ervaar je in onverwachte situaties, zoals wanneer je opzij moet springen voor een auto. Er komt dan extra cortisol vrij. Dit stresshormoon zorgt er samen met een geactiveerd sympathisch zenuwstelsel voor dat er binnen no time extra suiker en zuurstof naar je hersenen gaan en dat er meer van de opwekkende neurotransmitter dopamine vrijkomt. Je krijgt dus een stoot energie en wordt extra scherp. In tegenstelling tot chronische stress verdwijnt acute stress ook gauw weer het lichaam. 

Chronische stress ontstaat door kwesties waar je over langere periode mee kampt. denk bijvoorbeeld aan geldzorgen, hoge werkdruk, een ruzie binnen de familie of relatieproblemen. Dat betekent dat je continue alert en gespannen bent. Telkens als jij stress ervaart, maken je bijnieren cortisol aan. Als je langere tijd dealt met te veel stress kun je te maken krijgen met een burn-out of bijnieruitputting. 

Soms is het gevoel van stress zo gewoon geworden voor je dat je eigenlijk niet beseft dat je constant een te hoog cortisol (stress-hormoon) niveau in je bloed hebt. Dit merk je misschien wel aan lichamelijke klachten, zoals zware stijve schouders, regelmatig buikpijn of hoofdpijn, vaak moe of geïrriteerd, niet meer genieten van leuke dingen, moeite met opstaan in de ochtend, weinig energie.

 

Omdat je veel stress ervaart maakt jouw lichaam cortisol aan, het stresshormoon. Dit houdt in dat jouw lichaam en geest in constante paraatheid staat en er geen momenten meer van rust zijn. Je maalt maar door, rustig aan doen vind je erg lastig, je staat eigenlijk constant aan. Je slaapt slecht, veel wakker of vaak erg vroeg wakker en je wordt eigenlijk altijd moe wakker. Als dat een langere tijd zo blijft gaan andere systemen in het lichaam op een laag pitje zoals je darm-as, energie-as, etc. Ook de aanmaak van de gelukshormonen (neurotransmitters) wordt verstoort, waardoor je je ook steeds minder gelukkig gaat voelen, minder energie zult ervaren en veel minder zin krijgt om dingen te gaan ondernemen. 

Neurotranssmitters zijn stofjes waarbij zenuwcellen in je brein met elkaar communiceren. Gelukshormonen bepalen voor een groot deel hoe wij ons voelen en rust, voeding en beweging zijn daarbij ontzettend belangrijk. 

 

Een burn-out of een born-out krijg je niet alleen door werkstress, het kent vele oorzaken waar het door kan komen. Denk aan privé problemen, ziektes, zorg in de familie, geld problemen, etc. 

 

Een leven zonder stress is onmogelijk. Iedereen heeft er weleens last van. Dat kan positieve stress zijn, die duurt altijd maar tijdelijk of negatieve stress, die al langere tijd aanhoudt en waar je niet meer uitkomt. Net zoals pijn je lichaam waarschuwt voor beschadigingen, zo waarschuwt een stressreactie jou voor een gevaarlijke of levensbedreigende situatie. Sommige mensen hebben niet door dat ze in constante stress leven, vinden het normaal dat ze zich zo te voelen, waardoor ze maar doorgaan en uiteindelijk in een burn-out terecht komen.

 

Symptomen van stress

Stress kan je aan dingen herkennen als, veel piekeren, vermoeid zijn, humeurig, geen energie. 

Maar wist je dat stress ook op je lichaam gaat zitten. Je kunt allerlei fysieke problemen krijgen.

Zo kan stress veel lichamelijke klachten geven, heb jij bijvoorbeeld regelmatig last van buikpijn, hoofdpijn, pijnlijke zware schouders, lage rugpijn, veel in gewicht aangekomen zonder te weten waarvan, zere voeten, huidklachten, constant een nerveus gevoel, niet kunnen afvallen of andere onverklaarbare klachten. 

Een burn-out is het eindstadium van een langdurige periode van stress en (over)spanning. Hierdoor krijg je last van zowel lichamelijke als geestelijke uitputting. Je voelt je letterlijk ‘opgebrand’. Een burn-out is dus niet alleen een psychisch probleem, maar ook duidelijk te voelen in je lichaam.

Bij een burn-out zijn vaak zowel je fysieke als mentale energiereserves volledig ‘opgebrand’. Je merkt dat je in het begin hier vaak nog wel mee om kunt gaan. Je werkt bijvoorbeeld door de vermoeidheid heen. Na een tijdje lukt dat niet meer en zijn zelfs de meest alledaagse taken een immense opgave. Als je dit ervaart maar hier niks mee doet, dan verandert jouw situatie ook niet. Dit is ook moeilijk. 

 

Hieronder beschrijven wij de meeste voorkomende oorzaken van een burn-out. Wil niet zeggen dat er geen andere oorzaken kunnen zijn. Jij bent uniek, jouw probleem is uniek. Vaak is er niet één aanwijsbare reden. 

Je krijgt een burn-out door langdurige overbelasting, stress waar je niet goed mee kan omgaan en te weinig herstel. Door stress ga je vaak ook anders eten, je krijgt trek in suikers en vetten dingen. je lichaam staat continue in de overlevingsstand.

Er zijn verschillende oorzaken voor het krijgen van een burn-out en langdurige spanning/stress. Verschillende oorzaken van een burn-out zijn:

  • werkstress
  • perfectionisme
  • leefomstandigheden
  • persoonlijke eigenschappen
  • omgeving
  • overmatige fysieke inspanning
  • sociale problemen
  • chronische ziekte
  • onzekerheid
  • negatief zelfbeeld

Als je weet wat bij jou de oorzaken zijn, kan dit je helpen om (ergere) klachten te voorkomen of vroegtijdig te herkennen. Hieronder leggen we de verschillende oorzaken uit.

 

Burn-out van werk

Een burn-out wordt vaak vooral geassocieerd met werkstress. De constante druk die je ervaart over een langere periode op je werk word je op een gegeven moment te veel. 

Je bent er in je hoofd constant mee bezig en je maalt maar door. Doordat je er op dat moment niet meer goed mee om kunt gaan, beland je in een negatieve spiraal. Hierdoor krijg je minder energie voor de leuke dingen, en doe je ze ook minder. Terwijl juist de leuke dingen heel belangrijk zijn want daar krijg je energie van, dit doet geestelijk wat met je maar ook gebeurt er hierdoor veel in je lichaam en met je hormonen. Als je dat niet meer gaat doen en je nog meer gaat focussen op je werk, raak je nog meer uitgeput. En als dit te lang duurt, raak je letterlijk (fysiek) uitgeput. 

Door perfectionisme

Ben jij perfectionistisch? Wil jij alles goed doen? Deze eigenschap leidt ook erg vaak tot een burn-out.

Het kost je namelijk veel energie om deze eigenschap in stand te houden en om jouw standaarden na te leven. Daarnaast heb je steeds het gevoel te falen, omdat je moeite hebt om die (veel te hoge) verwachtingen waar te maken. Je stopt er daarom veel tijd en energie in om dit wel mogelijk te maken. Dit kan je op een gegeven moment gaan opbreken. Vaak als het niet lukt ben je daar in je hoofd ook veel meer bezig, blijf je er dagen over malen en dit kost ontzettend veel energie. 

 

Door ouderschap

Burn-out en / of bore-out? Ouders van jonge kinderen zijn bijzonder vatbaar voor beide, en ja, je kan wel degelijk én een burn-out én een bore-out hebben. Zo heel gek is dat niet, kleine kinderen hebben is wel eens fysiek zwaar (burn-out), en vaak zetten we een stapje terug met werken, hobby’s en dergelijke (bore-out).

Een burn-out ontstaat als je te langdurig en te vaak stress ervaart. In het ouderschap kan dat fysieke stress zijn (te weinig slapen, onvoldoende gezond eten, vaker ziek zijn, …) en / of mentale stress (te veel druk ervaren van anderen bijvoorbeeld en de vaardigheden missen om daarmee om te gaan). Of je legt de lat hoog voor jezelf, maar je mist eigenlijk de vaardigheden om je doel te bereiken. Een mooi voorbeeld daarvan is geduld. Vaak willen we oneindig veel geduld, of toch liefst een hele hoop ervan. Maar we zitten met pijnknoppen waar we ons nog niet van bewust zijn. Waardoor we sneller ons geduld verliezen dan we zouden willen. We missen de vaardigheden om met onze gevoelens om te gaan, waardoor we minder geduld hebben. Het goede nieuws daarbij is dat geduld hebben iets is dat je kan leren!

 

Er zijn natuurlijk ook andere redenen waarom je uitgeput kan raken

Behalve werkstress, perfectionisme en het ouderschap zijn er ook andere bronnen van overbelasting: leefomstandigheden, persoonlijke eigenschappen en je omgeving. Ook overmatige fysieke inspanning, sociale problemen, chronische ziekte, onzekerheid en een negatief zelfbeeld zijn oorzaken van een burn-out. Vaak is er niet één aanwijsbare reden, maar zorgen de duur en opstapeling van jouw omstandigheden ervoor dat je ‘burned-out’ raakt.

 

Psychische symptomen die kunnen voorkomen bij veel stress of een burn-out.

Herken jij deze psychische symptomen van een burn-out:

  • geheugenproblemen
  • besluiteloosheid
  • onzekerheid
  • laag zelfbeeld
  • neerslachtig
  • opgejaagd voelen
  • wantrouwend zijn
  • angst- en paniekklachten
  • cynisch reageren en afstand voelen tot je werk of gezin
  • makkelijk huilen
  • prikkelbaar: snel ergeren, boos worden of een kort lontje
  • concentratieproblemen

 

Lichamelijke symptomen die kunnen voorkomen bij een burn-out.

De lichamelijke symptomen die kunnen zijn van een burn-out:

  • uitputtingsgevoel
  • Regelmatig hoofdpijn
  • pijnlijke spieren
  • misselijkheid
  • buikpijn
  • hartkloppingen (vaak voel je die in rust)
  • hyperventilatie ( kan ook in slaap voorkomen)
  • hoge bloeddruk
  • benauwdheid
  • slapeloosheid
  • vermoeidheid
  • snel grieperig

’s Morgens uit bed komen kan voor jou soms al als een te zware stap voelen. Het kan ook zo zijn dat je als zeer sportief persoon opeens de kracht niet meer hebt om een rondje te wandelen.

Samen kunnen wij een geluks-hormonentest uitvoeren om te kijken hoe jij op dit moment in het leven staat. Dit zullen wij bij de intake bespreken.

 

Bore-out klachten

De symptomen van een bore-out zijn vergelijkbaar met de kenmerken van een burn-out. Je bent moe, gestrest, prikkelbaar en hebt minder zelfvertrouwen en interesse in je omgeving. Ook kan een bore-out bepaald gedrag in de hand werken. Als je niets te doen hebt, of als jouw werk niet uitdagend genoeg is kan je veel gaan uitstellen en doen alsof je druk bezig bent terwijl jij je eigenlijk verveelt.

Een bore-out ontstaat als je te langdurig en te vaak verveling ervaart. Als er te weinig eisen aan je worden gesteld. Als je geen uitdagingen meer kan ervaren. Als je te weinig nieuwe dingen tegenkomt. In het ouderschap wordt dat getriggerd door bijvoorbeeld een stapje terug te zetten in je carrière, geen tijd meer voor hobby's, … of simpelweg te moe om iets nieuws uit te proberen.

 

Bore-out van werk

Wordt jij nog wel uitgedaagd op je werk? Of doe jij werk inmiddels op dagelijkse routine? Misschien heb je last van een bore-out. Ziek worden van verveling klinkt vreemd, maar het kan echt. Je kunt het oplopen omdat je te weinig te doen hebt, onder je niveau werkt of je werk zo zinloos vindt dat je ervan walgt. Dat veroorzaakt stress en op den duur uitputting, zowel geestelijk als lichamelijk.

Tegelijkertijd tast de situatie je zelfvertrouwen dusdanig aan, dat je niet meer gelooft dat je iets aan de situatie kunt veranderen. Je wordt daardoor steeds passiever. Zo kun je in een vicieuze cirkel terechtkomen, waaruit het moeilijk ontsnappen is.

 

Symptonen van een bore-out

* Je bent veel moe

* Je merkt dat je geen uitdagingen meer hebt.

* Je hebt te weinig werk

* Je doet elke dag hetzelfde waardoor er minder uitdagingen zijn.

* Je bent bang dat je een burn-out hebt. 

* Je hebt nooit zin om naar je werk te gaan

* Minder zelf vertrouwen

* Prikkelbaar

* Slecht slapen

* Uitstelgedrag

* Je nutteloos voelen

* Geheugen problemen

* Vaak hoofdpijn

 

Wat te doen bij een bore-out:

* Kijk waar jij meer uitdaging uit kan halen. Dit kan zowel privé als op je werk.

* Overleg met je werk of je misschien wat meer uitdaging kan krijgen. (Waarschijnlijk denk je dat je daar geen zin in hebt maar dit kan wel echt helpen om een beter gevoel te krijgen)

* Misschien is dit niet de goede baan voor jou, maar verdien je wel goed. Geld is niet altijd belangrijk. Wil je je gelukkig voelen en blij zijn of wil meer geld maar minder blij en gelukkig?

 

Wij kunnen jou hier in ondersteunen. Kijk bij onze Zelf Sterk trajecten